Hoogtelijnen uitzetten met A-frame, communicerende vaten of laser

Het uitmeten van de hoogtelijnen van het terrein waar je een voedselbos wil aanplanten kan heel nuttig zijn in functie van je waterplan. Als je dit zeer nauwkeurig wil laten doen, vraag je het best een landmeter, al hangt hier een kostenplaatje aan vast.  Wil je zelf de handen uit de mouwen steken, is het niet heel moeilijk om zelf aan de slag te gaan. Je hebt alleen wat tijd,geduld en basis werkmateriaal nodig. Via de site www.geopunt.be kan je hoogtelijnen vinden, maar deze zijn een stuk minder nauwkeurig dan wanneer je deze op het terrein zelf gaat bepalen.

De hoogtelijnen bepalen met een A-frame

Een A-frame steek je heel gemakkelijk zelf in elkaar. Dit heb je nodig: 3 plankjes of stokken, een stuk touw, een stift en een gewichtje. Met de 3 plankjes maak je een A-vorm zoals op de illustratie. Bovenaan maak je het touwtje vast. Hieraan hang je het gewicht zodat het voorbij de horizontale plank komt. Op de horizontale plank duid je mooi het midden aan. Als je A-frame nu op een horizontale ondergrond staat, dan hangt het touwtje precies in het midden. Is de ondergrond niet recht, dan zal het gewicht zich naar links of rechts bewegen. Om sneller te werken, kun je in plaats van met het touwtje te werken ook een waterpas plaatsen op de horizontale plank.

Om de hoogtelijnen uit te zetten start je op een vast punt en wandel je als het ware met het A-frame door je toekomstige voedselbos. Je laat telkens één voet staan en je pivoteert tot het punt waar het touwtje in het midden blijft hangen. Dit betekent dat beide voeten van het A-frame zich op dezelfde hoogtelijn bevinden. Duw na iedere stap telkens een (bamboe)stokje of vlaggetje in de grond. Wanneer je op het einde van je terrein bent (of wanneer je geen punt meer vindt dat even hoog is), zal je een lijn van stokjes zien. Dit is je eerste hoogtelijn, proficiat! Dit werk herhaal je nu om de vijf à tien meter, afhankelijk van hoe nauwkeurig je te werk wil gaan. 

Dit is een zeer simpele methode om hoogtelijnen uit te zetten. Het nadeel hiervan is dat je telkens die omwenteling moet maken. Vandaar kan het interessant zijn om te werken met de methode van de communicerende vaten.

Communicerende vaten om de hoogtelijnen te bepalen

Dit heb je nodig om te werken met het principe van de communicerende vaten: een doorzichtige buis van 5 à 10 meter lang, water, een kleurstof (bv. rode bietensap of voedingskleurstof) en 2 planken van 1,5 meter lang. Je tekent twee lijntjes aan beide uiteinden van de buis. Let op dat je voldoende ruimte overlaat voor lucht, zodat je geen lekken krijgt. 

Je neemt de twee planken en je zet er om de 10 centimeter een streepje op. Markeer deze streepjes (0 cm, 10 cm, 20 cm). Je vult nu de buis zodanig dat deze op 1 meter hoogte uitkomt langs beide zijden. Het uitzetten gebeurt op dezelfde manier als van het A-frame, alhoewel je hier best met z’n tweeën werkt. Het leuke aan deze manier is dat jij kiest hoe groot je stappen zijn die je wilt zetten. Dit hangt af van de lengte van de doorzichtige buis. Werk je met een buis van 10 meter dan hoef je minder hoogtepunten uit te zetten.

Gemakkelijk swales uitzetten met de rotatielaser en nivelleerlat

A-frames en communicerende vaten zijn heel leuke low budget manieren om zelf aan de slag te gaan. Wil je snel en nauwkeurig te werk gaan, dan kun je ook opteren om een rotatielaser en nivelleerlat te kopen of te huren. Je plaatst de tripod met rotatielaser op je nulpunt van je hoogtelijn. De rotatielaser is een laser die heel snel roteert en dus zijn signaal rondom uitstuurt. Met de nivelleerlat, hier zit een ontvanger (lichtsensor) op, ga je op zoek naar dezelfde hoogtes door hem telkens te verzetten. Hoe dichter je bij dezelfde hoogte uitkomt, hoe langer de bieptoon wordt. Zo kun je in no time hectares aan hoogtelijnen uitzetten.

Wil je meer leren over voedselbosontwerp? Lees dan ‘Ontwerp je eigen voedselbos’ door Commensalist oprichter Louis De Jaeger of boek een vrijblijvend telefoontje met een van onze Commensalisten.