Louis De Jaeger
28 mei 2024
Wind kan zoals zon en water ook vernietigend werken in een voedselbos. Het kan gewassen uitdrogen, takken kraken, vruchten vroegtijdig doen vallen en bomen doen omvallen. Het klimaat wordt ook nog eens extremer, waardoor we verplicht worden om ons hiertegen te beschermen.
De wind buffers bepalen in je voedselbos
De dominante windrichting in de Benelux is het zuidwesten. Als je ruimte hebt neem je in het zuidwesten best een wind barrière van minimum 7 meter. Een wind barrière in het noorden heeft een dubbele functie. Ze houdt de koude noordenwind buiten en houdt de warme lucht uit het zuiden vast op het domein. Dit heet een ‘heat trap’ of warmteval. Een wind barrière in het oosten kan ook nuttig zijn. Dit houdt de droge wind tegen. De warme wind uit het zuiden is wel welkom, maar te veel wind niet, dus ook hier zetten we het best een wind barrière.
Onthou om telkens verschillende functies te combineren. Je wind barrières kunnen ook fruit, noten en boompalen produceren, biodiversiteit aantrekken, een deel van je interieur worden enzovoort.
Zuidwestenwind: serieuze buffer
Noordenwind: zeer koude wind
Minder dominante wind
De ideale wind barrière voor je voedselbos
De wind is een boeiend fenomeen en je kunt er je levenswerk van maken om alle aspecten hiervan te bestuderen. Bouw je een muur, dan houdt die de wind maar een klein beetje tegen, omdat er achter de muur turbulentie ontstaat.
De ideale wind barrière bestaat uit verschillende rijen struiken en bomen die verschillen in hoogte, een trapvorm weliswaar. Eerst staan enkele struiken, daarna komen lagere bomen en dan hogere bomen. Hoe hoger de bomen zijn, des te meer wind ze tegenhouden, maar ook hoe meer schaduw je creëert. Door het gebruik van struiken en bomen wordt er nog wat wind doorgelaten. Hierdoor krijg je minder of geen turbulentie. De maximale bescherming heb je binnen zes tot acht keer de hoogte van je hoogste boom, toch zal de windbreak ongeveer twintig keer de hoogte in afstand beschermen. Om de wind en turbulentie optimaal boven je veld te houden, plant je indien mogelijk hier en daar hoge bomen in het voedselbos. Op deze manier zal de turbulentie nooit helemaal tot de productiebomen dalen.
Een trapvormige windbreak is ideaal voor de biodiversiteit
Naast de trapvorm heb je nog andere opstellingen die de wind tegenhouden. Wij zijn grote fan van de trapvorm omdat dit een bosrand creëert wat zeer goed is voor de biodiversiteit.
Schimmels voorkomen met een beetje wind
De wind kan je sowieso nooit helemaal tegenhouden, een beetje wind kan uiteraard geen kwaad. Meer nog, wind is goed om ervoor te zorgen dat teveel vocht opdroogt, wat een rol speelt bij het tegengaan van schimmels.
Wil je meer leren over voedselbosontwerp? Lees dan ‘Ontwerp je eigen voedselbos’ door Commensalist oprichter Louis De Jaeger of boek een vrijblijvend telefoontje met een van onze Commensalisten.